Zijn Social Media:Revolutie Machines?
De recente volksbewegingen tegen autoritaire regimes in landen in het Midden-Oosten zoals: Iran, Tunesie, Algerije, Jordanie, Syrie, Jemen en Egypte zijn wel Facebook Revoluties genoemd, althans in massa media zoals CNN.
Dit vond ik een interessant gegeven: is de invloed van social media zoals Facebook werkelijk zo groot dat het als revolutionair wapen ingezet kan worden en regimes omver kan werpen? En is het een doorslaggevende factor in de huidige bewegingen, specifiek in Egypte? Sommige indicaties dat dit inderdaad zo is zijn in de massa media te berde gebracht:
- Egypte sloot toegang tot het internet tijdelijk af (spoorwegen, telefoonlijnen en andere infrastructuren werden echter ook gesloten)
- Mensen op het Tahrir-plein werden gesignaleerd die laptops gebruikten met Wifi toegang
- Studenten en andere jonge mensen verspreidden boodschappen via Twitter en Facebook
Ik besloot daarom wat statistieken te verzamelen over social media gebruik door Egyptenaren met betrekking tot aan het onderwerp gerelateerde topics vanuit Egypte zelf gedurende de afgelopen week door te zoeken op topics zoals “Tahrir” en “Mubarak” in vier belangrijke social media die vermeld werden in de massa media: Facebook, Twitter, Youtube en Flickr en ook zoekmachines en sites met gebruikersstatistieken.
Search Engines
Een zoekopdracht in Google specifiek voor discussies geinitieerd vanuit Egypte in de afgelopen week op forums onder vermelding van “Egypte”of “Mubarak” of “Tahrir” leverde een respectabel aantal discussies op. Hoeveel van deze tienduizenden discussies vonden plaats op de belangrijkste social media platforms?
Het eerste dat mij opviel toen ik Facebook doorzocht is het onverwacht lage aantal hits op “Tahrir” en “Mubarak” en de prominente aanwezigheid van een aantal kleine groepen die pro-Mubarak leken te zijn.
Het aantal hits was zo laag dat het me echt verbaasde.
Ook Bing geeft een verrassend laag aantal hits.
Ik bekeek wat statistieken over Facebook adoptie in Egypte en deze is verrassend laag:
Maar dat kan nauwelijks de enige verklaring zijn voor dit verbazend lage aantal hits.
#tahrir en #mubarak staan in de top 10 van trending topics op Twitter. De vraag is hoeveel van dit verkeer uit Egypte zelf komt in de afgelopen week. Dit blijft onduidelijk. Over de afgelopen week zijn de volgende topics voortdurend trending geweest op Twitter met een scherpe piek aan het begin op zaterdag:
#tahrir Twitter trend:
#mubarak Twitter trend:
#egypt Twitter trend:
#revolution Twitter trend:
Wellicht is die piek aan het begin van de week te verklaren door het kort daarna afsluiten van het internet in Egypte, wat zou betekenen dat een groot aantal van deze tweets inderdaad uit Egypte afkomstig is geweest.Het lijkt echter meer voor de hand te liggen dat de gebeurtenissen net als veel nieuws het meeste interesse wekten op wereldwijde schaal aan het begin van de acties waarna de bespreking ervan met vrienden wat terugviel.
Youtube
Youtube geeft een respectabel aantal van meer dan 12000 videos in de afgelopen week op zoektermen als Mubarak en Tahrir maar de resultaten kunnen niet beperkt worden tot uploads vanuit Egypte zelf.
Flickr
Flickr geeft een vergelijkbaar beeld te zien: meer dan 1.000 geuploade foto’s waarvan we veilig aan kunnen nemen dat ze vanuit Egypte zijn geupload (aangezien de foto’s daar genomen zijn) maar er zijn meerdere foto’s per gebruiker en een aantal van die gebruikers bestaat uit zeer productieve fotografen voor westerse nieuwsbureaus.
Conclusie
Sporen van het gebruik van social media vanuit Egypte zelf door Egyptenaren in de afgelopen week over onderwerpen gerelateerd aan de protesten zijn relatief beperkt. Een groot deel van de discussies op Twitter en elders op het sociale web is waarschijnlijk niet gevoerd door Egyptenaren die in Egypte wonen. Dit betekent niet dat er geen avant garde bestaat van jonge revolutionairen die handig zijn met social media. Bovendien heb ik hier geen rekening gehouden met:
- Egyptenaren die in het buitenland wonen
- Egyptenaren met toegang tot het web via internationale proxy adressen
- Egyptische discussies op andere sites dan de door mij onderzochte
Maar het betekent wel dat een grote hoeveelheid van deze discussies waarschijnlijk gevoerd is door wereldwijde nieuwsconsumenten. Aantallen zeggen niets over de kwaliteit of impact van de discussies. Die ene tweet van die ene bepaalde persoon kan wellicht veel invloedrijker zijn dan de vele andere tweets. Toch plaatst het de rol van social media in perspectief. Wellicht zijn massa media zoals Al Jazeera en zijn hoge adoptiegraad in de regio van meer belang. Of kunnen we gezien de lage adoptie graad van social media in de regio wellicht beter spreken over de rol van mobiele communicatie, email en het internet als geheel in plaats van alleen over de rol van social media.
In conclusie: hebben Egyptenaren social media benut om te communiceren over de protesten? Ja! Maar niet op een schaal of met een volume van zo’n omvang dat het doorslaggevend is geweest. Indien dit wel zo was dan is het bewijs daarvoor wellicht verwijderd.
